(HULEFÂ-İ RÂŞİDÎN (DÖRT HALİFE) DÖNEMİ KRONOLOJİSİ
632
Resulullah (SAV)’in vefat ettiği gün sahabenin ileri gelenlerinin kendisine biât etmesiyle Hz. Ebubekir R.A. Müslümanların ilk halifesi seçilmiştir.
Evvela halk Hz. Ömer, Hz. Osman, Abdurrahman gibi kâmil insanları seçmiş, onlarda kendi aralarında Hz. Ebubekir’i seçmişlerdir.
Bu dönemde çok titiz çalışma ve çabalarla, ( vahiy katibi ve hafız olan Zeyt b. Sabit başkanlığında bir komisyon kuruldu.)
Kur’an-ı Kerim sahifeleri iki kapak arasında sıralanarak bir Kur’an-ı Kerim Mushaf’ı oluşturuldu, yani Kur’an-ı Kerim kitap haline getirildi.
634
HZ. ÖMER R.A.
13 Temmuz tarihinde 63 yaşında Hz. Ebubekir vefat etmiştir. Yerine Emir-ül Mü’minin sıfatıyla Hz. Ömer R.A. halife olmuştur.
634
Köprü Savaşı ile Sasani ile mücadele edildi ve mağlub olundu.
635
Kadisiye savaşı ile Sasaniler mağlup edildi. Irak feth edildi, İran’ın yolu açıldı.
636
Yermük Savaşı ile Bizans mağlup edildi, Suriye fethedildi, Taberiye, Nablus, Yafa, Gazze ve Beyrut Müslümanların eline geçti.
637
Kudüs fethedildi ve halk dininde örfünde ve adetlerinde serbest bırakıldı. Celula, Hilyan, Musul ve Ninova yine bu yıl fethedildi. İran’ın başkenti Medâyin Müslümanların eline geçti ve bütün İran İslâm toprağı oldu.
638
Urfa, Rikka, Bitlis, Ahlat ve Erzurum Müslüman yönetimine tabi olmuşlardır. Basra, Ehvaz, Sus ve Cundisabur Müslümanların yönetimine geçmiştir.
639
Hicaz’da kıtlık baş gösterdi. Şam ve Basra havalisinde veba salgınından bir çok Müslüman hayatını kaybetti.
641
Mısır fethedildi. Nihavent ve İskenderiye İslam toprağı oldu.
642
Hemedan ve İsfehan Müslümanların yönetimine geçmiştir.
643
Kazvin, Zencan, Berka, Trablusgarp, Rey, Curcan, Taberiye, Şehrezor, Derbent, Horosan Müslümanların yönetimine geçmiştir.
644
Hz. Ömer İranlı, vergilere itiraz eden Lu’lu adında bir gayrimüslim tarafından şehit edildi.
644
HZ. OSMAN R.A.
Hz. Ömer R.A. şehit edildi, yerine Kasım ayında Hz. Osman R.A. halife seçildi.
647
Dönemindeki isyanlar bastırıldı. Şam Valisi Muaviye Deniz seferlerine hazırlanmaya başladı.
649
Larnaka’dan Kıbrıs’a çıkartma yaptı. İtaat altına alındı ancak sonraları isyanlar cereyan etti.
651
Horasan’ da çıkan isyan bastırıldı. Nişabur alındı. Tus ve Herat ile anlaşma yapıldı.
652
Rodos fethedildi. İslam orduları Hazar Türkleri ile karşılaştı.
653
Kıbrıs fethedildi. Hz. Osman R.A. hilafeti döneminde Kuran-ı Kerim asıl Mushaf tan çoğaltılarak; Mekke, Basra, Kufe, Bahren ve yemen gibi merkezlere gönderilmiştir.
656
17 Haziran tarihinde Hz. Osman başkaldıran asiler tarafından evinde Kur’an-ı Kerim okurken şehit edildi. Bu olay Müslümanlar arasında günümüze kadar artarak ve çeşitlenerek gelecek olan ayrılık ve çatışmaların miladını oluşturmuştur.
656
HZ. ALİ R.A.
24 Haziran Cuma günü Hz. Ali Halife oldu. 9 Aralık tarihinde Cemel Vakası meydana geldi. Münafık olan İbniSebe taraftarlarıyla gece yarısı yaptığı suikastlarla Hz. Ali ve Hz. Aişe taraflarını karşı karşıya getirmiş, olayın anlaşılması üzerine taraflar barışmıştır. Cemel Olayı ile ilk kez sahabe ile sahabe karşı karşıya gelmiş birbirinin kanını dökmüştür.
657
5 Ocak tarihinde Cemel olayının da etkisiyle Hz. Ali başkenti Medine’den Kufe’ye taşıdı. Mayıs / Temmuz ayları arasında Hz. Ali ile onun hilafetini tanımayan İslam Devleti’nin Şam Valisi Muaviye arasında meydana gelen Sıffin Savaşı her iki tarafında isteğiyle hakem kararına karşılık sonlandırıldı.
(Bu savaş ile yani Hz. Ali ile Hz. Muaviye’nin karşı karşıya gelmesiyle ilerleyen yıllardaki Emevi ve Abbasi devletleri’nin temeli de atılmış oluyor.)
Hakem Olayı,
Sıffin Savaşı taraftarları, Amr b. As ile EbûMûselEş’ari’yi hakem seçtiler. Muaviye’nin hakemi hileli bir yolla Hz. Ali’nin halifeliğine son verdi. Hz. Ali taraftarları bunu kabul etmediler ve bunlar da kendi içinde ayrıldılar, Hariciler denen grup bunlardan ayrılma, iki tarafa da (Hz.Ali’ye de Muaviye’ye de) karşı çıkmış ve daha sonra Hz. Ali bunlarla da mücadele etmiş ve Hariciler tarafından katledilmiştir.
661
Ocak ayında Ramazan ayının on beşinde, mescitte olduğu halde Hariciler tarafından Hz.Ali suikaste uğradı ve üç gün sonra da vefat etti. Hz. Ali şehit edildiğinde oğlu Hz. Hasan 37 yaşında idi.
Hicaz, Irak, Horasan, Yemen, Mekke ve Medine ona biat etti. Mısır ve Şam’da Muaviye’ye bağlıydı. Aynı anda iki Halife bulunmaktaydı. İki halife orduları Medayin’de karşı karşıya geldi, Müslüman kanı akıtılmasın diye Hz. Hasan hilafetten vazgeçti. Ve İslam tarihinde Muaviye aynı zamanda Emeviler Dönemi başladı.
Yorumlar
Yorum Gönder